Zmiany w zakresie składników kosmetycznych są dla branży kosmetycznej od wielu lat stałym elementem, wynikającym z rozwoju wiedzy naukowej oraz licznych zmian przepisów. Producenci na bieżąco śledzą proces legislacyjny, dostosowują receptury do nowych wymogów i dbają, aby wprowadzane na rynek produkty spełniały zarówno rygorystyczne normy prawne, jak i oczekiwania konsumentów.
Wśród składników objętych nowymi regulacjami znalazło się również TPO, czyli substancja o nazwie INCI Trimethylbenzoyl Diphenylphosphine Oxide, stosowana głównie w produktach do stylizacji paznokci, gdzie pełni funkcję tzw. fotoinicjatora – umożliwia szybkie utwardzenie lakieru pod wpływem światła UV.
Od 1 września br. będzie obowiązywać zakaz stosowania Trimethylbenzoyl Diphenylphosphine Oxide, CAS: 75980-60-8 w produktach kosmetycznych na terenie UE na mocy zmian wprowadzonych do rozporządzenia kosmetycznego 1223/2009/WE – link. Termin ten jest datą, która dotyczy produktów wprowadzanych na rynek, jak i produktów udostępnianych na rynku. Oznacza to, że produkty z tym składnikiem do 1 września br. muszą zniknąć ze sklepowych półek (koniec czasu na udostępnianie takich produktów). Zakazy wynikające z rozporządzenia kosmetycznego obowiązują osoby odpowiedzialne (w zakresie wprowadzania do obrotu) oraz dystrybutorów (w zakresie udostępniania).
Co warto podkreślić, branża jest przygotowana na opisane zmiany – producenci zapewnią ciągłą dostępność szerokiej oferty produktów spełniających wszystkie wymogi prawa, gwarantujących bezpieczeństwo stosowania i wysoką jakość oczekiwaną przez konsumentów.
W 2014 r. Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS, Scientific Committee on Consumer Safety) uznał TPO za bezpieczne w produktach do paznokci w stężeniu do 5%, co znalazło odzwierciedlenie w przepisach. Jednak w 2021 r. substancja otrzymała klasyfikację zharmonizowaną CMR (Repr. 1B – substancje, co do których istnieje domniemanie, że działają szkodliwie na rozrodczość u ludzi) na mocy rozporządzenia chemicznego (CLP). W wyniku ścisłego powiązania regulacji chemicznej i kosmetycznej, automatycznie dokonano przeniesienia wspomnianej klasyfikacji TPO na grunt prawa kosmetycznego – substancja została zakazana do stosowania w produktach kosmetycznych. Z przyczyn formalnych wcześniejsza pozytywna ocena SCCS nie mogła zostać w tym procesie uwzględniona.
Warto wyraźnie zaznaczyć, że klasyfikacja CMR dotyczy wyłącznie substancji chemicznych, a nie gotowych produktów kosmetycznych. Klasyfikacja opisuje rodzaj potencjalnych skutków zdrowotnych związanych z daną substancją chemiczną i sama w sobie nie oznacza automatycznie istnienia rzeczywistego ryzyka związanego ze wszystkimi produktami, które tę substancję zawierają.
Klasyfikacja TPO jako substancji CMR nie wpływa na bezpieczeństwo gotowych produktów kosmetycznych zawierających tą substancję – pozostają one bezpieczne w warunkach stosowania określonych na opakowaniu. Zakaz stosowania wynika z obowiązującego mechanizmu przenoszenia klasyfikacji z prawa chemicznego do prawa kosmetycznego i ma na celu ograniczenie zastosowań tej substancji, co doprowadzi do jej stopniowego, uporządkowanego wycofania z receptur kosmetyków na rynku UE.
Na terenie UE przed wprowadzeniem do obrotu, tj. na rynek Wspólnoty, każdy kosmetyk podlega rygorystycznej i skrupulatnej ocenie bezpieczeństwa. Raport z oceny bezpieczeństwa jest częścią dokumentacji każdego kosmetyku i podlega kontroli przez organy nadzoru. To wieloetapowa, szczegółowa analiza danych toksykologicznych dla poszczególnych składników kosmetyku i wyników badań gotowego produktu przeprowadzona przez wykwalifikowanego eksperta – safety assessora. Taką ocenę posiadają również wszystkie produkty z TPO udostępniane na rynku UE.
Omawiane ograniczenie dotyczy wyłącznie jednej, ściśle określonej substancji chemicznej o nazwie INCI Trimethylbenzoyl Diphenylphosphine Oxide. Nie dotyczy innych składników, nawet jeśli ich nazwy INCI brzmią podobnie.
